Asırlar boyu varlığını koruyan ve devam ettiren Osmanlı Devleti’nde öne çıkan üç padişah kimdir, diye sorulduğunda hiç şüphesiz büyük bir çoğunluk, üç padişahtan birisi için Fatih Sultan Mehmet diyecektir. Biz Sultan Mehmet’i biliyoruz peki dünya onu nasıl biliyor?
Montaigne Denemeler adlı eserinde, Fatih Sultan Mehmet ve onun kardeşine Hainlere Hıyanet başlığında yer veriyor. Sabahattin Eyüboğlu’nun çevirisinden doğrudan aktarıyorum:
“Mehmet II, soyunun âdeti üzere, taht kıskançlığı yüzünden kardeşini ortadan kaldırmak isteyince onun adamlarından birini kullanıyor bu işte: Adam da fazla su yutturarak boğuyor şehzadeyi. İş olup bitince Padişah bu cinayetin kefareti olarak katili, ölen kardeşinin anasına (yalnız babadan kardeştiler çünkü) teslim ediyor; o da padişahın gözü önünde katilin karnını yardırıyor, kendi elleriyle yüreğini bulup sökerek sıcak sıcak köpeklere yediriyor.”
Montaigne (1533- 1592), Fatih Sultan Mehmed’in (1432- 1481) ölümünden elli iki yıl sonra dünyaya gelmiştir. Fransız yazar Montaigne, bu olayı nasıl öğrendi ve kitabında neden bu örnek olaydan faydalandı bilmiyorum. Bu konuyu buraya yazmadan önce birkaç arkadaşımla paylaştım. “Elin gâvuruna rezil olduk!” Evet, tam olarak bu tepkiyi aldım. Ana fikir her zaman önemlidir. Burada rezillikten önce görmemiz gereken başka bir konu var. Olayı, padişah olarak kurgulamayın. Ben size ana fikri uzatmadan söyleyeyim: Gerçek katiller her zaman dışarıda hiç suçları yokmuş gibi gezerler. Ve suçu işleyen adam ölsün ki, ortada şahit kalmasın. Montaigne’in vermek istediği mesajın bu olduğu görüşündeyim.
Naçizane bir tavsiyem olacak. Birilerini sevebiliriz, örnek alabiliriz. Örnek aldığımız insanların da yanlışlarını görmezden gelmemeliyiz. Evet, “İstanbul’un Fatih’i”, evet “Kayser-i Rûm”, “Hakan, Padişah” vs. vs. Unvanlar, makamlar geçici, eylemler kalıcıdır. Bakınız, beş yüz yıl önce yaşamış bir isim (Montaigne) ve o ismin Fatih Sultan Mehmet hakkındaki düşüncelerine…
Gerçeği gerçekten görebilenlere…
bıraksak bile herhangi bir canlıyı “kardeş katli vaciptir” diyebilen, uygulayabilen hiçbir kimse kim olursa olsun, açıklaması ne olursa olsun hak ettiği değer sıfır bile değildir. cehennemin sönmez sonsuz kor ateşi olmalarını dilerim.