DİRİLİP NAMAZA DURAN PAŞA?!
Kıymetli Okurlarım,
Geçen haftalarda tarih alanında kaleme alınmış bir kitabı okurken, içerisinde bir menkıbeye rastladım. Bu menkıbeye göre bir Osmanlı paşası vardı. Paşa savaş meydanında öldürülüyordu. Buraya kadar hikâye normal bir şekilde ilerliyordu. Ancak bundan sonra bu hikâyenin rengi biraz değişmeye başladı. Paşa, öldükten sonra tekrar diriliyor ve öldüğü süre boyunca kaçırdığı namazlarının kazasını kılıyor!
Bu Osmanlı Paşası, Yakup Bey Paşa olarak kaynaklarda bahsedilir. Kendisi 15. yüzyılın ortasında yaşamış bir Bosna beyidir. Yakup Bey Paşa’nın Osmanlı Devleti Bosna’yı topraklarına kattıktan sonra bölgede öne çıkan beylerden birisi olduğu düşünülmektedir. Ancak o dönemin kayıtlarına net olarak ulaşılamadığı için kendisi hakkında pek bir bilgi yoktur.
Menkıbeye göre Yakup Bey, öldükten sonra tekrar uyanıp kaza namazlarını kılmaya başlamıştır. Bu menkıbe halk arasında anlatılmış ve daha sonradan çeşitli kitaplara girmiştir. Ana olayın bu olmasına rağmen çeşitli eklemeler yapılarak halk arasında bu efsane yayılmıştır. Bu olay üzerinden aslında Yakup Bey’in takvasını, imanını ve dini inancı sembolize edilerek halk arasında dilden dile anlatılması amaçlanmıştır. Böylece İslam dininin en önem verdiği ibadet olan namazın öneminin vurgulanması esas alınmıştır.
Namazın önemi vurgulanması için böyle bir mistik hikâyeye gerek var mıydı tartışılır. Çünkü İslam dinine göre öldükten sonra tekrar dirilmek var ancak bu dirilmenin bu dünyada olması mümkün değildir (mucizeler hariç bakınız: yedi uyuyanlar). İslam dinine inandırmak için din ile bağdaşmayan böyle garip hikâyeler anlatmak ne kadar doğrudur yine tartışılır… Üstelik namaz kılmak dirilere farzdır, ölülere değil. Haliyle ölü bir kişinin de kaza namazı kılması garipsenmez midir?