ULUSLARARASI ÖĞRENCİLER
Rapor Bülteni’nin 115. sayısında SETA Vakfı tarafından yayımlanan Uluslararası Öğrencilerin Türkiye’ye Katkıları başlıklı raporu ele alındı. Bu kapsamlı çalışma, Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin mevcut durumunu analiz ederken sosyal, kültürel ve ekonomik açılardan Türkiye’ye sundukları katkıları ortaya koyuyor.
Rapor bize ne söylüyor?
- Dünyadaki uluslararası öğrenci sayısı 1975’te 800 bin, 2005’te 3 milyon, 2020’de 6 milyon iken günümüzde 7 milyon.
- Dünyada en çok uluslararası öğrenci ihraç eden iki ülke Çin ve Hindistan (Çin: 1.052.2183 iken Hindistan: 621.623)
- Dünyada en çok uluslararası öğrenci ihraç eden iki ülkelerden ilk 10’daki Özbekistan, Vietnam, Almanya, ABD, Fransa, Nijerya,
Suriye ve Nepal’in yurt dışındaki öğrenci sayılarının toplamı Çin’in
öğrenci sayısına ancak yaklaşıyor.
- Özbekistan menşeili uluslararası öğrenci sayısı bir önceki dönem 100 bin iken şimdi 150 bin.
- Türkiye menşeili yabancı öğrencisi sayısı 60 bin.
- Öğrenci ihracatında Türkiye’de dünyada 25. sırada yer alıyor.
- 1 milyonun üstünde öğrenciyle ABD, en fazla uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapan ülke.
- Türkiye -son yıllarda gerçekleşen çarpıcı artışla- uluslararası öğrenci ev sahipliğinde dünyada 7. sırada yer alıyor.
- Rapora göre Türkiye’ye gelen uluslararası öğrenci profili “coğrafi” ve
“kültürel” yakınlığın yanında “mağdur coğrafya” ekseninde gelişiyor.
- Tüm öğrenciler içinde yabancı öğrenci oranı %4,75 ile dünyada 19. sırada yer alıyor.
- Kanada’daki öğrencilerin %39,9’unu uluslararası öğrenciler oluşturuyor.
- Hollanda, 2023’te ilk 10’da yer almazken 2024’te %16 ile 4. sırada yer alıyor.
- Danimarka, 2023’te ilk 10’da yer almazken 2024’te %11 ile 10. sırada yer alıyor.
- Norveç, 2023’te ilk 10’da yer alırken 2024’te liste dışında kalıyor.
- İspanya, 2023’te ilk 10’da yer alırken 2024’te liste dışında kalıyor.
Türkiye’deki Uluslararası Öğrenciler
- Türkiye’deki uluslararası öğrenci sayısı 1998’de 18.662 iken 2024’te 336.366. (17 kat artış)
- Yeni kayıt yaptıran uluslararası öğrenci sayısı 2014’te 13.196 iken 2024’te 97.360.
- Raporda bir önceki yıla kıyasla 2024 yılında yaşanan yeni kayıt yaptıran uluslararası öğrenci sayısında yaşanan düşüşün (%5,93) sebebi döviz kuru sebebiyle artan harç ücretleri olduğu belirtiliyor.
- Devlet üniversitelerinde okuyan uluslararası öğrencilerin oranı 2014’te %79,68 iken 2024’te %67,23.
- Vakıf üniversitelerindeki uluslararası öğrenci oranı 2014’te %20,31 iken 2024’te %31,93.
- Lisans ve yüksek lisans seviyesindeki uluslararası öğrenci sayısı son on yılda neredeyse sabit kalıyor.
- Doktora seviyesindeki uluslararası öğrenci oranı son on yılda %7,02’den %3,28’e geriliyor.
- Ön lisans seviyesinde eğitim gören uluslararası öğrencilerin oranı son on yılda %6,01’den %16,47’ye yükseliyor.
- Fakültelerde öğrenim gören uluslararası öğrenci sayısı, enstitülere ve meslek yüksekokullarına kıyasla daha fazla.
- İktisadi ve idari bilimler fakülteleri, %8,56 oranla en fazla uluslararası öğrenciye sahip fakülte konumunda.
- Mühendislik fakülteleri, %8,24 oranla ikinci sırada yer alıyor.
- Sağlık bilimleri fakülteleri, %6,44 oranla üçüncü sırada yer alıyor.
- Mimarlık ve güzel sanatlar fakülteleri, %5,48 oranla tercih ediliyor.
- Tıp fakülteleri, %4,11 oranla öne çıkıyor.
- Açık öğretim programları, %7,52 oranla tüm tercihler içinde 4. sırada yer alıyor.
- Tıp, sağlık bilimleri, diş hekimliği ve eczacılık fakülteleri birlikte değerlendirildiğinde, sağlık alanı uluslararası öğrencilerin tercihlerinde ön sıralarda yer alıyor.
- 2023–2024 eğitim-öğretim döneminde Türkiye’de toplam 336.366 uluslararası öğrenci bulunuyor.
- Uluslararası öğrencilerin %42,30’unu (142.290 kişi) kadınlar oluşturuyor.
- Uluslararası öğrencilerin %57,70’ini (194.076 kişi) erkekler oluşturuyor.
- Son on yılda kadın uluslararası öğrenci oranı istikrarlı biçimde artış gösteriyor.
- Kadınların oranı, 2013–2014 döneminde %30,62 iken 2023–2024 döneminde %42,30’a yükseliyor.
- Erkeklerin oranı, 2013–2014 döneminde %69,38 iken 2023–2024 döneminde %57,70’e geriliyor.
- Uluslararası öğrenciler içinde Suriye vatandaşlarının oranı %18,06 ile birinci sırada yer alıyor. (Aşağıdaki görselde tüm ülkeleri görebilirsiniz.)

- İlk 20 ülke arasında yer alan birçok ülke, uluslararası öğrenciler açısından “mağduriyet” deneyimiyle öne çıkıyor.
- İlk 20 ülke aynı zamanda Türkiye’nin komşu ülkeleri olma özelliği taşıyor.
- Uluslararası öğrencilerin önemli bir kısmı, Türkiye ile tarihsel ve kültürel yakınlığı bulunan ülkelerden geliyor.
- Türkiye’deki uluslararası öğrenci profili, ekonomik açıdan gelişmiş ülkelerdeki profilden farklılık gösteriyor.
Uluslararası Öğrencilerin Katkıları
- Uluslararası öğrencilerin Amerikan ekonomisine doğrudan katkısı 14,4 milyar dolar iken 2023 yılında 43,8 milyar dolar.
- Uluslararası öğrencilerin ekonomik katkısının en yüksek olduğu ülke Birleşik Krallık. (52,5 milyar dolar)
- Türkiye’deki uluslararası öğrencilerin ülkemizin ekonomisine katkısının yurt dışına giden Türk öğrencilerine yapılan yatırımın 6’da 1’i kadar olduğu tahmin ediliyor.
- Uluslararası öğrencilerin ekonomi alanındaki katkıları 3 milyar doların üzerinde.