Bölge liderleri harcamaları artırmayı planlarken Avrupa savunma hisseleri hızlı yükseldi
İstanbul, 18 Şubat (Hibya) – Avrupalı liderler Ukrayna ve bölgesel güvenliği görüşmek üzere bir araya gelirken Avrupalı savunma şirketlerinin hisseleri hızlı yükseldi. ABD Başkanı Donald Trump göreve geldiğinden bu yana Rusya’nın Ukrayna’daki savaşına ilişkin söylemi değiştirerek çatışmanın bir an önce sona erdirilmesi için bastırıyor.
Bu gelişmelere bağlı olarak, İtalyan Leonardo, TSİ 11:00 itibariyle günlük işlemlerde yaklaşık yüzde 5,27’lik bir artış gösterirken, Alman Rheinmetall’in hisseleri yüzde 7,83, Alman Hensoldt yüzde 9,81, İsveç Saab yüzde 10,34, Fransız Thales ise yüzde 4,72 yükseldi.
Yatırımcıların artan ilgisi, Avrupalı liderlerin Kiev’i desteklemek için yeni bir savunma paketi üzerinde çalıştığı bir döneme denk geliyor. ABD’nin AB’yi müzakerelerden dışlayacağına ilişkin endişeler artarken, bölgenin dört bir yanından siyasetçiler Ukrayna’yı görüşmek üzere Paris’te bir araya geliyor. Toplantıya Almanya, İngiltere, İtalya, Polonya, Danimarka, İspanya ve Hollanda’dan liderlerin katılması bekleniyor.
Toplantıya, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin de katılması bekleniyor.
Trump Pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı uzun bir telefon görüşmesinin ardından, savaşı sona erdirme konusunu görüşmek üzere “çok yakında” Putin ile bir araya gelebileceğine inandığını söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile Suudi Arabistan’da bir araya geldi.
ABD’nin Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg, Avrupalı liderlerin ABD ve Rusya arasında savaşın sona erdirilmesine ilişkin yapılacak herhangi bir görüşmeye dahil edilmeyeceğini söyledi. Kellogg, önceki müzakerelerin çok fazla tarafın dahil olması nedeniyle başarısız olduğunu savundu. Savunma hisselerindeki yükseliş, Cuma gününden Pazar gününe kadar süren Münih Güvenlik Konferansı’nda yapılan yorumların ardından geldi.
Etkinlik sırasında NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ittifakın harcama hedefinin, 2014 yılında üzerinde anlaşmaya varılan yüzde 2’lik mevcut hedeften, GSYH’nin “yüzde 3’ünden önemli ölçüde daha fazla” olacağını söyledi. Rutte NATO üyelerinin “güçlü bir takvime” bağlı kalmaları gerektiğini de sözlerine ekledi. Bu arada Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de konferansta yaptığı konuşmada AB üyesi ülkelerin şu anda GSYİH’lerinin yüzde 2’sini savunmaya harcadıklarını söyledi. Leyen, bu yatırımın her yıl “yüz milyarlarca Avro” artması gerektiğini vurguladı. AJ Bell’de yatırım direktörü olan Russ Mould, Rutte’nin yorumlarının “savunma hisselerinin altına bir roket” koyduğunu söyledi.
Mould, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana savunma şirketlerinin hisseleri zaten sert bir yükseliş göstermişti çünkü yatırımcılar bu şok edici olayların dünyanın dört bir yanındaki hükümetleri kendi savunmalarını güçlendirmeye teşvik edeceğini düşünüyordu” dedi. “Rutte’nin yorumları bu düşünce tarzını etkili bir şekilde teyit etti ve piyasalar sektör için daha güçlü bir kazanç ortamını zaten fiyatlamış olsa da, başka bir hisse fiyatı katalizörü olarak hareket etti” diye ekledi.
Ocak ayında Trump, NATO’nun Avrupalı üyelerini milli gelirlerinin yüzde 5’ini savunmaya harcamaya çağırdı ve ABD’nin bölgede barışı korumak için aşırı sorumluluk aldığını savundu. Münih Güvenlik Konferansı sırasında konuşan Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskyy, ABD’nin desteğinin zayıfladığını ima ederek bir “Avrupa ordusu” kurulması çağrısında bulundu. Zelenskiy, Ukrayna’nın katılımı olmadan müzakere edilecek bir barış anlaşmasını kabul etmeyeceğini açıkladı.